Пакамечаны аркуш шэрай зямлi...
Па-мёртвы, нiбы мясцовы пейзаж
Па-за дротам, каторы пад токам звiнiць
На жалезных слупах, што паела iржа.
Зааранае поле стогне -начы...
Засявалi смяротнаю прагай яго,
Прагай веда-... пры гэтым не бралi - разлiк
Што не будзе пасля запытацца - каго,
Што не пройдуць звяры гэтым полем на гон,
Што нiколi не будуць тут птушкi спяваць,
Што не будуць тут дзецi сунiцы збiраць
I не будзе каму дзяцей нараджаць...
Шэраю плямай накры- гэты край палiгон.
Смерць да-но адмянiла апошнi закон
З тых, што некалi тут вызначалi жыццё.
Толькi вецер яшчэ - правадах сiнтэзуе выццё
Шэрай плямай накры- гэты край палiгон.
Раз'ядаюць узгоркi злавесным святлом
На свiтаннi брунатным атрутны туман,
I блукаюць прывiды былых жыхаро-,
П'юць з апошнiх рачулак ваду-атрамант.
Тэлевока, бывае, звышпiльна глядзiць
З рэдкiх вежа- аховы на цiхi абсяг,
На свiнцовае неба, дзе сонца хрыпiць...
I лунае над вежай бясколерны сцяг.
Гэты сцяг не знайшлося каму прыспускаць,
Бо няма -жо каму тут жалобу насiць.
"Радыяцыя - норме" - паперка трымцiць
На будынку бальнiцы... Хто будзе чытаць?
... Калi нават у самых бяспечных кутках,
Там дзе цёпла i суха - i можна бы жыць,
Не знайсцi нават спрэчных прыкмет павука -
Самы мудры не здоле- людей перажыць...
Нават час не бяжыць, нават ён
Наза-жды свой палёт прыпынi-...
Толькi вечна жыве палiгон.
Толькi вокны пустыя нявыбiтым шклом
Пазiраюць ня-цямна на шэрыя днi,
Што па-зуць, каб растаць за наступным вуглом,
У завулках, свабодных ад бегу хвiлiн.
Невядома каму, невядома адкуль
Тут пульсуюць па трубах i правадах
Электрычнасць i газ, цяпло i вада...
Але тут не пачуць нават пошчаку куль.
Толькi мёртвыя дрэвы - мёртвых садах.
Толькi - боксах пад сiнню дзяжурных агнё-
Iржавее цяпер непатрэбны нато-п
Гусянiчных i колавых мотазвяро-...
Суха - баках, i iх не напо-нiць нiхто.
Толькi зрэдку бывае, што дзесьцi - палях
Недаедзены сном а-тамат ажыве,
Гук амаль што забыты - цiшы паплыве,
Абнадзеiць спярша... Захлынецца - пасля...
I агорне - цяпер наза-жды - цiшыня.
Тут нiкога няма -жо вельмi да-но.
Край стэрыльны - нiбы - фантастычным кiно.
Толькi пыл не выводзiць адсюль гарнiзон
I па-сюдна на варце салдаты яго
Пад сумётамi - нават! - кiслотных сняго-...
Зберагаюць - вось толькi каму? - палiгон...
Ад каго?
Бо нiхто не прад'явiць нiколi правы
На зямлю, на якой кожны крок нежывы.
Толькi дрэвы-татэмы - мёртвых садах.
Толькi ценi пшанiцы на шэрай раллi.
Толькi вецер самотны пяе - правадах
Развiтання малiтву, што сам сачынi-.
Тэлевока, бывае, звышпiльна глядзiць
З рэдкiх вежа- аховы на стому палё-...
Ды не бачыць нiколi былых жыхаро-,
Што блукаюць штодня мiж ма-клiвых муро-...
Кулямёты ма-чаць - iм прывiда- не бiць.
Толькi пыл, толькi дрот, толькi шыльды вiсяць
На тым дроце, пазначы-шы смерцi мяжу
Папярэджаннем жорсткiм: "Стой! Буду страляць!"
Дзесяць злых кiлавольт у тым дроце не спяць,
Ды не вераць ужо - падання- iлжу,
Быццам хтосьцi з намерам прыйсцi б сюды мог
Адназначна варожым -
Бо па той бок
Смертаноснае агароджы
Некранута цнатлiвай глядзiцца зямля...
Гэты край абмiнаюць жывыя здаля.
Што з таго, што да-но -жо мiргаюць нулi
На прыладах, якiя не -меюць хлусiць -
На стэрыльнай, як попел надзеi, зямлi
Толькi ценi слабыя згаджаюцца жыць...
Беспрытульныя душы чакаюць дарма -
Тут нi -чора, нi за-тра няма...
Дзесьцi - бункеры цiха пылiцца журнал,
У якiм на апошняй старонцы пiса-
Хтось прыгожа, спакойна, зусiм не дрыжэла рука,
Што праграма даследвання- здейснена -ся"
I "супалi з разлiкамi" вынiкi iх.
А нiжэй - што "сябе палiгон апра-да-".
I яшчэ - што "пабочных эфекта- няма".
I таго, хто пiса- няма.
Ён далёка адсюль не пайшо- -
Ён не выйша- за могiлкi, што без крыжо-,
Агароджы, бяроз i царквы,
Ста- цiшэй за шолах травы
I мякчэй за туман...
Каб давесцi да бляску падман,
Ста- прывiдам, папо-нi- сабой легiён
Тых, каму домам ста- палiгон...
Ён, каторы не жы- - i цяпер не памёр.
Ён нiколi не бра- да галавы.
Ён цяпер не жывы.
Сталi ветрам косцi яго...
Толькi што яму да таго?
Без узросту, без ценю... i страцi- iмя,
Ён - прывiд, ён - нябыт... Ён - папросту фiгня...
Ды яму не балiць - прызвычаi-ся, нелюдзь, не-жыць.
Толькi як жа -сiм iншым быць?
Хто не можа забыць?
Хто не можа адкiнуць адчай,
Што спалi- каляровае шчасце вачэй
Разам з цёплаю цемрай апошняй з начэй?
Хто не можа забыць, як саспе- ураджай
На жахлiвых палях,
На каторых свяцiлася ноччу зямля?
Як саспе--узышо-, як усiх пазбiра-,
Як ва -сiх нават кроплi жыцця адабра-...
Нават час тут засты-, нават ён
Наза-жды звышдакладна мiж стрэлак завiс,
Высах, выгарэ-, ссыпа-ся -нiз...
I яго перажы- палiгон...
На забытым плакаце: "Скажыце чы-ы-ыз!"
"Колькi часу?" - Адказ адзiн:
Нуль гадзiн...
Нуль хвiлiн...
I неба - нiбы парасон...
Ды на спiцах не шо-к, а бетон...
"I не скончыць вар'яцкую гэту гульню...
Не адрознiць цяпер ад асфальту зямлю -
Скамянела яна, а пыл
Слёзы сквапна яе пазбiра-
I камусьцi прада-,
А зямлю сваёй ко-драй накры-..."
На кавалках паперы былыя радкi,
След апошняе працы па-мёртвай рукi,
Iх пiса- цi апошнi паэт, цi апошнi жывы...
А цяпер нi яго.. нi травы...
Не спужацца цяпер -
Не парушаць спакою нi птушка, нi звер...
Анiякiх слядо-,
Не аклiкне нiхто мiж самотных слупо-,
Толькi цiхi стогн правадо-...
2000, студзень
|